Inleiding
Inhoud
De Focal Aria is bijzonder lang op de markt geweest. Deze luidspreker met zowel de kenmerkende inverted dome tweeter als de Focal ‘flax’ units voor midden en laag heeft menig hart verovert. Nu is het tijd voor de ‘Evo X’ versie. Wij testen de Focal Aria Evo X No4: de ‘big one’!Â
Grote vloerstaanders zijn niet altijd populair. En eerlijk gezegd testen we ze ook niet zo vaak: ze zijn groot, zwaar en … vaak ook wel prijzig als het om een serieus model gaat. Deze Focal gaat voor 2299 per stuk over de toonbank… of beter: het magazijn uit. Want met 1,15 meter hoog en 35 Kg per stuk pakt u ze niet even aan over een toonbank.
Chique
Ondanks de forse afmetingen is de Focal Aria Evo X No4 een fraaie speaker om te zien. Onze versie is met groene lak afgewerkt en dat ziet er gewoon erg strak uit. Ja: het is nog steeds een grote speaker, maar het oogt fraai en ook wel chique in dat groen. Mocht u liever geen ‘Flax’-units zien, dan levert Focal ook nette, strakke, zwarte fronts mee. Wij laten ze er lekker af: dat oogt beter én klinkt ook beter vinden wij.
Het neerzetten van de speakers gaat, nadat u de voet eronder hebt geschroefd, best eenvoudig. Onder de voet gaan uiteraard spikes, maar met de schoteltjes eronder hoeft u zich geen zorgen te maken over de deukjes in de vloer. Plaatsen ging in ons geval gemakkelijk: het laag is rond, maar niet overvloedig, zolang u rekening houdt met wat afstand van de muur.
Traditionele opbouw
De Focal Aria Evo X is een 3-weg, basreflex vloerstaander. Zoals al gezegd maakt Focal gebruik van de welbekende inverted dome tweeter. We praten over een aluminium / magnesium model. Onder de tweeter zit een 6,5-inch ‘flax’ TMD-midrange en daaronder twee 8-inch ‘flax’ woofers.
Deze drie units moeten samen een bereik geven van 37 Hz tot 30.000 Hz. Gevoeligheid is 92.5 dB, wat vrij hoog is. Nominale impedantie is 8 Ohm, maar weet dat deze speaker dipt tot 2.5 Ohm. Dat hebben we ook gezien in de meting. Pak dus een stabiele versterker met wat ballen.
Niet zo’n fan van die flax drivers. Ziet er zo Xenos uit. Wel goed om te horen dat Focal een beetje van de focus op helderheid is afgestapt. Ik zit meer in het Dynaudio kamp qua smaak. Uiteindelijk voor speakers gegaan die beide karakters combineren. Revival Atalante 4.
Dynaudio vind ik ook heerlijk, vergevingsgezind in het hoog en toch veel detail. Alleen de bass is erg hard en bloomy (Evoke serie). Hoe is die van Revival?
Ik snap eigenlijk niet hoe ze zo’n speaker raten op 8 ohm, als hij tot 2,5 ohm dipt. Laatst heb ik gelezen dat volgens internationale standaarden de minimale impedantie niet lager mag zijn dan 80% van de nominale impedantie. Dus eigenlijk is dit gewoon een 4 ohm rated speaker.
Best gek dat Focal die dip er niet uithaalt. Ze meten zo’n luidspreker toch, ze zijn technisch genoeg mag ik aannemen. Dit lijkt op bewust een fout laten zitten, of een fout in het filter, en dat is zonde van de mooie luidspreker. Ook het laag dippen in de ohms. Slecht voor recivers en kleinere versterkers. Kom op Focal, dat kan beter!! Er wordt genoeg voor een set betaald, die kostenbesparing hebben jullie niet nodig.
Ik ken een hele dure speaker met een enorme dip in de frequentie-response tussen 1,5 – 2kHz (-20 dB). Dat is nog erger dan in de impedantie omdat geen enkele versterker hier nog wat mee kan, omdat die dip wordt veroorzaakt door het uit fase zetten van de tweeter. Ik vermoed dat dat uit tijdnood is gedaan. Het merk was overgenomen en werd onder een andere naam in de markt gezet. Men kreeg het wisselfilter niet goed en dan maar uit fase want het mag niet nog langer duren allemaal. Of het is een trucje geweest om het stereobeeld naar achteren te krijgen, ten koste van de neutraliteit.
Maar inderdaad verwacht je geen dips bij Focal!
Heeft een basspoort aan de voorkant een specifiek (ander) geluid dan eentje aan de achterkant? Neat Motive SX2 had hem aan de onderkant, die vond ik strak en gecontroleerd klinken.
Het antwoord op deze vraag geef je zelf al. Het hangt vooral af van de luisterruimte en de akoestiek van deze ruimte in combinatie met de plaatsing van de speaker. Het is vooral proberen en luisteren. Veel merken geven er ook dempers bij waarmee je het basreflexeffect kan dempen; een aanwijzing dat er geen ‘one-fits-all’ oplossing is.
Bedankt voor deze informatieve test. Fijn dat metingen worden geverifieerd met luisteren (of andersom). 0,5% tussen 1000-1500 Hz is inderdaad in het hoorbare gebied (bij k3; k2 zou wellicht nog gemaskeerd worden). Het bijproduct tussen 3000-4500 Hz zal wel een rauw randje geven, toch?
Ook eerlijk dat jullie het probleem met de versterker vermelden. Het verbaast me dat Focal, die z’n eigen drivers maakt, zo’n 2,5 Ohm zelf OK vindt. Elke versterker klinkt dan weer anders in het laag.